آموزشی

نقش آپشن‌های هوشمند در افزایش ایمنی و راحتی رانندگی

نقش آپشن‌های هوشمند

در سال‌های اخیر، خودروها تنها وسایل نقلیه ساده نیستند؛ بلکه به سیستم‌هایی هوشمند و مجهز به فناوری‌های نوین تبدیل شده‌اند. نقش آپشن‌های هوشمند در افزایش ایمنی و راحتی رانندگی به حدی گسترده شده که بسیاری از خودروسازان، تمرکز اصلی خود را روی توسعه قابلیت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و سنسورهای دقیق گذاشته‌اند. این امکانات، نه‌تنها تجربه رانندگی را راحت‌تر و لوکس‌تر کرده‌اند، بلکه با کاهش خطاهای انسانی، آمار تصادفات را نیز پایین آورده‌اند.

اهمیت آپشن‌های هوشمند در خودروهای مدرن

آپشن‌های هوشمند ترکیبی از فناوری‌های الکترونیکی، نرم‌افزارهای تحلیلی و سنسورهای دقیق هستند که به‌صورت لحظه‌ای شرایط رانندگی، وضعیت جاده، و رفتار راننده را بررسی می‌کنند. این سیستم‌ها برای ایمنی و راحتی طراحی شده‌اند و با تصمیم‌گیری سریع، از بروز خطر جلوگیری می‌کنند.

تأثیر آپشن‌های هوشمند بر تجربه رانندگی

با ورود فناوری‌های هوشمند، رانندگی دیگر تنها به مهارت فردی محدود نیست. از سیستم پارک خودکار گرفته تا ترمز اضطراری خودکار، هر کدام از این آپشن‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که وظایف سخت و پرریسک را از دوش راننده بردارند و رانندگی را به تجربه‌ای آرام و مطمئن تبدیل کنند.

ارتباط بین هوش مصنوعی و امنیت خودرو

هوش مصنوعی قلب تپنده سیستم‌های هوشمند خودرو است. این فناوری با تحلیل داده‌های محیطی، الگوهای حرکتی و رفتار راننده، می‌تواند موقعیت‌های خطرناک را پیش‌بینی کرده و واکنش سریع نشان دهد. برای مثال، در سیستم هشدار برخورد، دوربین‌ها و رادارها داده‌ها را بررسی کرده و در صورت نزدیک شدن بیش از حد به مانع، ترمز را به‌صورت خودکار فعال می‌کنند.

مدل‌ها و طرح‌های متنوع آپشن‌های هوشمند در خودرو

در بازار امروز، مدل‌های مختلفی از آپشن‌های هوشمند عرضه شده‌اند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. این قابلیت‌ها از سطح ایمنی پایه تا امکانات لوکس و راحتی را در بر می‌گیرند.

مدل‌های ایمنی هوشمند

مدل‌های ایمنی هوشمند شامل سیستم‌هایی هستند که به‌صورت فعال از وقوع تصادف جلوگیری می‌کنند.

سیستم ترمز خودکار اضطراری (AEB)

این سیستم هنگام تشخیص احتمال برخورد، به‌صورت خودکار ترمز می‌گیرد تا شدت ضربه را کاهش دهد یا از تصادف جلوگیری کند.

هشدار خروج از خط (LDW) و کمک‌راننده ماندن در خط (LKA)

این قابلیت‌ها با استفاده از دوربین‌های جلو، مسیر خطوط جاده را بررسی کرده و در صورت انحراف ناگهانی، هشدار می‌دهند یا فرمان را اصلاح می‌کنند.

مدل‌های راحتی و لوکس

این گروه از آپشن‌ها به افزایش آسایش و تجربه رانندگی لوکس کمک می‌کنند.

سیستم پارک خودکار

با ترکیب سنسورهای اولتراسونیک و دوربین‌های ۳۶۰ درجه، خودرو می‌تواند بدون دخالت راننده در فضاهای محدود پارک کند.

کنترل هوشمند دما و تهویه

سیستم‌های جدید تهویه با شناسایی دمای بدن سرنشینان، به‌صورت خودکار تنظیم می‌شوند تا حداکثر راحتی فراهم شود.

جدول مقایسه کاربردی بین آپشن‌های ایمنی و راحتی هوشمند

نوع آپشن ویژگی کلیدی هدف اصلی فناوری پایه
ترمز خودکار اضطراری تشخیص موانع و توقف خودکار جلوگیری از تصادف رادار و هوش مصنوعی
کنترل هوشمند کروز تنظیم سرعت با حفظ فاصله کاهش خستگی راننده سنسور فاصله‌سنج
سیستم پارک خودکار پارک بدون دخالت راننده راحتی و دقت بالا دوربین و سنسور اولتراسونیک
هشدار نقطه کور اعلام وجود خودرو در نقطه کور افزایش ایمنی تغییر مسیر سنسور جانبی

نحوه عملکرد سیستم‌های هوشمند خودرو

درک نحوه عملکرد آپشن‌های هوشمند خودرو به رانندگان کمک می‌کند تا از تمام ظرفیت‌های این فناوری‌ها استفاده کنند.

تحلیل داده‌ها توسط هوش مصنوعی

هوش مصنوعی داده‌های جمع‌آوری‌شده از حسگرها، دوربین‌ها و رادارها را تحلیل کرده و تصمیم می‌گیرد که در هر لحظه چه اقدامی برای ایمنی یا راحتی لازم است.

مثال: واکنش هوشمند در شرایط خطر

وقتی خودرو مانعی را در مسیر خود تشخیص می‌دهد، سیستم‌های هوشمند در چند میلی‌ثانیه مسیر را تحلیل کرده و بسته به شرایط، فرمان یا ترمز را کنترل می‌کنند.

تعامل میان آپشن‌ها

بسیاری از سیستم‌های هوشمند به‌صورت هماهنگ عمل می‌کنند. برای مثال، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) با سیستم ضد لغزش (TCS) همکاری می‌کند تا خودرو در پیچ‌های تند یا سطح لغزنده پایدار بماند.

جدول عملکرد هماهنگ سیستم‌های هوشمند

سیستم اول سیستم دوم نتیجه عملکرد مشترک مثال کاربردی
کنترل پایداری (ESC) ضد لغزش (TCS) افزایش کنترل در پیچ‌ها پیچیدن در جاده خیس
هشدار برخورد جلو ترمز خودکار اضطراری توقف سریع قبل از مانع ترافیک شهری سنگین
دوربین دید عقب سیستم پارک خودکار پارک دقیق بدون آسیب فضاهای باریک پارکینگ

خرید و انتخاب آپشن‌های هوشمند برای خودرو

با توجه به تنوع گسترده مدل‌ها و برندها، انتخاب و خرید آپشن‌های هوشمند نیاز به بررسی دقیق دارد. در این بخش، به نکات مهمی که هنگام خرید باید مد نظر قرار دهید، می‌پردازیم.

معیارهای انتخاب آپشن هوشمند مناسب

قبل از خرید، باید نیاز خود را مشخص کنید. اگر بیشتر در جاده‌های شلوغ رانندگی می‌کنید، سیستم هشدار نقطه کور و ترمز خودکار اهمیت بیشتری دارند. در حالی که برای رانندگی شهری، پارک خودکار و کروز کنترل هوشمند گزینه‌های مفیدتری هستند.

مطالب مفید بیشتر: دوربین ثبت وقایع

نحوه بررسی سازگاری با خودرو

همه آپشن‌ها با تمام مدل‌های خودرو سازگار نیستند. قبل از نصب، باید از شرکت سازنده یا نمایندگی مجاز درباره سازگاری سیستم با برق و ساختار خودرو استعلام بگیرید.

خرید و انتخاب آپشن‌های هوشمند

خرید و انتخاب آپشن‌های هوشمند

قیمت آپشن‌های هوشمند و عوامل مؤثر بر آن

قیمت آپشن‌های هوشمند خودرو بستگی به نوع فناوری، برند سازنده و مدل خودرو دارد. برخی از این امکانات به‌صورت پیش‌فرض در خودروهای لوکس نصب می‌شوند، اما برای مدل‌های اقتصادی می‌توان آن‌ها را به‌صورت افزوده خریداری کرد.

عوامل تأثیرگذار بر قیمت آپشن‌های هوشمند

  1. نوع فناوری و پیچیدگی سیستم
    هرچه سیستم از هوش مصنوعی پیشرفته‌تر و سنسورهای دقیق‌تری استفاده کند، قیمت نهایی افزایش می‌یابد.

  2. برند و کشور سازنده
    آپشن‌های تولیدی برندهای ژاپنی، آلمانی و کره‌ای معمولاً کیفیت بالاتر و قیمت بیشتری دارند.

  3. نصب و خدمات پس از فروش
    هزینه نصب حرفه‌ای و گارانتی معتبر از جمله عواملی است که در قیمت نهایی تأثیرگذار است.

جدول مقایسه قیمت میان آپشن‌های مختلف

نوع آپشن محدوده قیمت (تومان) میزان تأثیر در ایمنی قابلیت نصب جداگانه
ترمز خودکار اضطراری ۱۵ تا ۳۰ میلیون بسیار زیاد خیر
سیستم پارک خودکار ۱۰ تا ۲۵ میلیون متوسط بله
هشدار نقطه کور ۸ تا ۱۵ میلیون زیاد بله
کنترل هوشمند کروز ۲۰ تا ۳۵ میلیون زیاد بستگی به مدل دارد

نحوه نصب و راه‌اندازی آپشن‌های هوشمند

نصب صحیح این سیستم‌ها تأثیر مستقیم بر عملکرد و ایمنی خودرو دارد. به همین دلیل باید توسط متخصصان مجاز انجام شود.

مراحل کلی نصب آپشن هوشمند

  1. بررسی سیستم برق خودرو
    قبل از نصب، باید ساختار سیم‌کشی خودرو بررسی شود تا تداخلی با سایر مدارها ایجاد نشود.

  2. نصب سخت‌افزار اصلی
    سنسورها، دوربین‌ها و واحد کنترل در محل‌های تعیین‌شده نصب می‌شوند.

  3. کالیبراسیون نرم‌افزار و تست عملکرد
    پس از نصب، سیستم با دستگاه‌های مخصوص کالیبره شده و عملکرد آن در شرایط مختلف آزمایش می‌شود.

نکات ایمنی در نصب

  • همیشه از نصابان دارای مجوز رسمی استفاده کنید.

  • آپشن‌هایی که نیاز به دسترسی به ECU دارند، باید با دقت و توسط متخصص نصب شوند.

  • از استفاده همزمان چند سیستم ناسازگار خودداری کنید.

کاربرد آپشن‌های هوشمند در رانندگی روزمره

در رانندگی روزانه، این سیستم‌ها نقش حیاتی در کاهش خستگی و افزایش دقت راننده دارند.

کاربرد در ترافیک شهری

در ترافیک‌های سنگین، کنترل هوشمند کروز به راننده کمک می‌کند تا بدون فشردن پدال‌ها، فاصله مناسب را حفظ کرده و با جریان ترافیک هماهنگ شود.

کاربرد در رانندگی شب

سیستم‌های دید در شب با استفاده از مادون قرمز، عابران یا حیوانات را در مسیر تشخیص داده و هشدار می‌دهند. این ویژگی در جاده‌های تاریک، ایمنی را چندین برابر می‌کند.

کاربرد در سفرهای بین‌شهری

در مسیرهای طولانی، سیستم هشدار خواب‌آلودگی راننده را با تحلیل حرکات چشم و سر شناسایی کرده و در صورت نیاز هشدار صوتی یا لرزشی می‌دهد.

مدل‌های پرطرفدار آپشن‌های هوشمند در بازار ایران

در بازار داخلی نیز برندهای معتبر اقدام به عرضه برخی آپشن‌های هوشمند کرده‌اند که به‌صورت فابریک یا افزوده قابل نصب هستند.

مدل‌های فابریک

مدل‌های فابریک معمولاً روی خودروهای مونتاژی جدید مانند دنا پلاس توربو، تارا، KMC J7 و چری تیگو 8 پرو نصب می‌شوند. این مدل‌ها دارای هماهنگی کامل با سیستم برق و ECU هستند.

مدل‌های افزوده

در خودروهای قدیمی‌تر یا مدل‌های اقتصادی می‌توان از آپشن‌های افزوده استفاده کرد. این مدل‌ها اغلب شامل دوربین ۳۶۰ درجه، سنسور نقطه کور و پارک خودکار هستند که به‌صورت جداگانه قابل خریداری‌اند.

تفاوت عملکرد مدل‌های فابریک و افزوده

ویژگی مدل فابریک مدل افزوده
هماهنگی با سیستم برق کامل متوسط
قابلیت ارتقا محدود بالا
گارانتی و خدمات پس از فروش معمولاً شامل گارانتی خودرو گارانتی جداگانه دارد
قیمت بالاتر اقتصادی‌تر

طراحی و طرح‌های نوین آپشن‌های هوشمند

طراحی این سیستم‌ها روزبه‌روز پیشرفته‌تر می‌شود تا با ساختار خودروها و نیاز رانندگان هماهنگ‌تر باشد.

طرح‌های آینده در آپشن‌های هوشمند

  1. نمایشگرهای واقعیت افزوده (AR HUD) که اطلاعات مسیر را روی شیشه جلو نمایش می‌دهند.

  2. سیستم ارتباط خودرو با خودرو (V2V) برای جلوگیری از تصادف‌های زنجیره‌ای.

  3. هوش مصنوعی یادگیرنده رفتار راننده که عادات رانندگی را تحلیل کرده و به‌مرور تنظیمات خودرو را شخصی‌سازی می‌کند.

مزایای استفاده از آپشن‌های هوشمند در ایمنی و راحتی رانندگی

استفاده از آپشن‌های هوشمند، رانندگی را از یک فعالیت پر استرس به تجربه‌ای آرام و ایمن تبدیل کرده است. این سیستم‌ها نه‌تنها خطاهای انسانی را کاهش می‌دهند، بلکه باعث صرفه‌جویی در سوخت و افزایش طول عمر قطعات خودرو نیز می‌شوند.

افزایش ایمنی با فناوری هوشمند

سیستم‌های پیشرفته‌ای مانند ترمز خودکار اضطراری، هشدار نقطه کور و کمک‌راننده خروج از خط، از اصلی‌ترین فناوری‌هایی هستند که به‌طور مستقیم جان سرنشینان را حفظ می‌کنند.

بررسی علمی تأثیر این فناوری‌ها بر تصادفات

بر اساس گزارش مؤسسه بیمه ایمنی بزرگراه‌های آمریکا (IIHS)، خودروهایی که مجهز به آپشن‌های هوشمند هستند تا ۵۰٪ کمتر در تصادفات شدید دخیل‌اند.

افزایش راحتی رانندگی

در کنار ایمنی، راحتی نیز بخش مهمی از تجربه رانندگی محسوب می‌شود.
سیستم‌هایی مانند کروز کنترل تطبیقی، پارک خودکار و تنظیم هوشمند صندلی‌ها به راننده کمک می‌کنند تا بدون خستگی طولانی‌مدت رانندگی کند.

راحتی در مسیرهای طولانی

هوش مصنوعی می‌تواند دمای کابین، وضعیت تهویه، و حتی حالت صندلی را بر اساس زمان سفر و شرایط محیط تنظیم کند.

نقش هوش مصنوعی در تحول آپشن‌های هوشمند خودرو

هوش مصنوعی (AI) یکی از ستون‌های اصلی توسعه فناوری‌های خودرویی است. در سیستم‌های جدید، تصمیم‌گیری لحظه‌ای و پردازش داده‌ها با دقتی انجام می‌شود که حتی از واکنش انسان نیز سریع‌تر است.

یادگیری ماشینی در خودروهای هوشمند

سیستم‌های جدید از Machine Learning برای شناسایی الگوهای رفتاری راننده استفاده می‌کنند. به مرور زمان، خودرو یاد می‌گیرد که چه زمانی باید هشدار بدهد یا تنظیمات خاصی را تغییر دهد.

نمونه‌های کاربردی از یادگیری ماشینی

  • شناسایی خستگی راننده از طریق حرکات چشم

  • تنظیم دما بر اساس ترجیحات روزهای گذشته

  • تشخیص نوع جاده و تغییر تنظیمات سیستم تعلیق

نوشته های دیگر: مانیتور اندروید خودرو

هوش مصنوعی و ارتباط خودرو با محیط

در نسل جدید آپشن‌ها، خودروها قادرند با زیرساخت‌های شهری مانند چراغ‌های راهنمایی یا خودروهای اطراف ارتباط برقرار کنند. این ارتباط هوشمند باعث کاهش ترافیک و جلوگیری از تصادفات زنجیره‌ای می‌شود.

تفاوت آپشن‌های هوشمند در خودروهای لوکس و اقتصادی

همان‌طور که در بازار خودرو مشاهده می‌شود، سطح فناوری‌های هوشمند در خودروهای لوکس بسیار بالاتر است، اما مدل‌های اقتصادی نیز به‌تدریج به سمت هوشمندسازی پیش می‌روند.

ویژگی‌های خاص خودروهای لوکس

در خودروهای لوکس مانند BMW، مرسدس بنز و لکسوس، آپشن‌های هوشمند شامل سیستم رانندگی نیمه‌خودکار، ماساژور صندلی و نورپردازی هوشمند داخلی هستند. این امکانات بیشتر با هدف رفاه و تجربه کاربری طراحی می‌شوند.

فناوری‌های هوشمند در خودروهای اقتصادی

در خودروهای اقتصادی نیز امکاناتی چون ترمز اضطراری، کروز کنترل تطبیقی و دوربین دید عقب در حال تبدیل شدن به استاندارد هستند.

جدول مقایسه امکانات لوکس و اقتصادی

نوع خودرو نوع آپشن سطح فناوری هدف اصلی
لوکس رانندگی نیمه‌خودکار، ماساژور صندلی بسیار بالا رفاه و پرستیژ
اقتصادی هشدار نقطه کور، کروز تطبیقی متوسط افزایش ایمنی
نیمه‌لوکس پارک خودکار، دوربین ۳۶۰ بالا راحتی و کنترل دقیق
آپشن‌های هوشمند در خودروهای لوکس و اقتصادی

آپشن‌های هوشمند در خودروهای لوکس و اقتصادی

نحوه نگهداری و سرویس سیستم‌های هوشمند خودرو

سیستم‌های هوشمند برای عملکرد دقیق نیاز به بررسی و سرویس دوره‌ای دارند. عدم نگهداری صحیح ممکن است باعث خطا در عملکرد یا کاهش دقت آن‌ها شود.

سرویس دوره‌ای توصیه‌شده

  1. بررسی سنسورهای جلو و عقب هر ۶ ماه

  2. آپدیت نرم‌افزار سیستم از طریق نمایندگی

  3. پاک‌سازی دوربین‌ها از گرد و غبار

  4. اطمینان از سلامت باتری، زیرا برق‌رسانی نامناسب بر عملکرد سیستم تأثیر می‌گذارد

نکته مهم:

در صورت مشاهده هشدارهای مکرر یا عملکرد غیرعادی در سیستم‌های هوشمند، خودرو باید به‌صورت فوری توسط کارشناس عیب‌یابی شود.

تاثیر آپشن‌های هوشمند بر ارزش فروش خودرو

یکی از مزایای مهم این آپشن‌ها، افزایش ارزش بازفروش خودرو است. خودروهایی که مجهز به سیستم‌های ایمنی و رفاهی هوشمند هستند، در بازار دست‌دوم تقاضای بیشتری دارند.

چرا خریداران به خودروهای هوشمند علاقه دارند؟

زیرا این خودروها علاوه بر ظاهر مدرن، هزینه نگهداری پایین‌تر و تجربه رانندگی بهتر ارائه می‌دهند.
طبق آمار، خودروهای دارای آپشن‌های هوشمند بین ۱۰ تا ۲۰ درصد گران‌تر از مدل‌های معمولی معامله می‌شوند.

آینده آپشن‌های هوشمند در صنعت خودرو

با پیشرفت مداوم فناوری، آینده آپشن‌های هوشمند به سمت یکپارچه‌سازی کامل با هوش مصنوعی و سیستم‌های خودران حرکت می‌کند. خودروهای آینده نه‌تنها رانندگی را ساده‌تر، بلکه تجربه‌ای کاملاً دیجیتال و شخصی‌سازی‌شده ارائه خواهند داد.

خودروهای خودران و حذف خطای انسانی

خودروهای خودران نسل جدید با ترکیب سنسورهای لیدار، دوربین‌های ۳۶۰ درجه و هوش مصنوعی پیشرفته، قادر خواهند بود بدون دخالت انسان رانندگی کنند. این تحول بزرگ می‌تواند میزان تصادفات را به حداقل برساند.

ارتباط بین خودرو و شهر هوشمند

در آینده نزدیک، خودروها قادر خواهند بود با زیرساخت‌های شهری ارتباط برقرار کنند. برای مثال، چراغ‌های راهنمایی، وضعیت ترافیک، و حتی جای پارک خالی به‌صورت بلادرنگ در صفحه نمایش خودرو نشان داده می‌شود.

افزایش نقش هوش مصنوعی در تصمیم‌گیری

هوش مصنوعی در نسل جدید خودروها به مرحله‌ای خواهد رسید که رفتار راننده را پیش‌بینی کرده و تصمیمات حیاتی را در زمان کوتاه‌تری اتخاذ می‌کند.

چالش‌های توسعه آپشن‌های هوشمند

هرچند این فناوری‌ها مزایای چشمگیری دارند، اما توسعه و استفاده از آن‌ها بدون چالش نیست.

چالش‌های فنی

پیچیدگی بالای نرم‌افزارها و نیاز به هماهنگی میان چند سیستم مختلف از جمله چالش‌های اصلی است.

چالش‌های اقتصادی

قیمت بالای قطعات و هزینه نصب، مانعی برای استفاده گسترده‌تر در خودروهای اقتصادی است.

چالش‌های امنیت سایبری

با افزایش ارتباط خودروها با اینترنت، احتمال حملات سایبری و نفوذ به سیستم‌های کنترلی نیز وجود دارد. به همین دلیل امنیت سایبری یکی از دغدغه‌های مهم خودروسازان آینده است.

بیشتر بخوانید: کیلس استارت

نتیجه‌گیری

آپشن‌های هوشمند، آینده صنعت خودرو را متحول کرده‌اند. این امکانات با تکیه بر هوش مصنوعی و فناوری‌های دقیق، رانندگی را ایمن‌تر، راحت‌تر و لوکس‌تر کرده‌اند. از سیستم‌های ایمنی پیشرفته گرفته تا امکانات رفاهی هوشمند، هرکدام نقشی مهم در بهبود تجربه رانندگی ایفا می‌کنند. در نهایت، انتخاب آگاهانه و نصب اصولی این آپشن‌ها می‌تواند علاوه بر ارتقای ایمنی، ارزش خودرو را نیز افزایش دهد.

سوالات متداول

1. آیا آپشن‌های هوشمند قابل نصب روی خودروهای قدیمی هستند؟

بله، بسیاری از آپشن‌های هوشمند مانند سنسور نقطه کور، دوربین ۳۶۰ درجه و پارک خودکار به‌صورت افزوده قابل نصب روی خودروهای قدیمی هستند. البته قبل از نصب باید از سازگاری سیستم با برق خودرو مطمئن شوید.

2. تفاوت آپشن فابریک و افزوده در چیست؟

آپشن فابریک هنگام تولید خودرو نصب می‌شود و به‌طور کامل با سیستم‌های داخلی سازگار است، در حالی که آپشن افزوده بعداً نصب می‌شود و نیاز به تنظیمات نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری دارد.

3. آیا استفاده از آپشن‌های هوشمند باعث باطل شدن گارانتی خودرو می‌شود؟

در صورتی که نصب توسط مراکز غیرمجاز انجام شود، ممکن است گارانتی برق خودرو باطل شود. توصیه می‌شود تنها از مراکز رسمی و دارای مجوز استفاده کنید.

4. آیا همه آپشن‌های هوشمند برای شرایط ایران کاربرد دارند؟

خیر، برخی سیستم‌ها مانند هشدار خروج از خط در جاده‌هایی که خطوط مشخص ندارند کارایی کمتری دارند. بهتر است هنگام خرید، شرایط جغرافیایی و نوع رانندگی خود را در نظر بگیرید.

5. آیا آپشن‌های هوشمند مصرف برق خودرو را افزایش می‌دهند؟

خیر، در اغلب موارد مصرف انرژی این سیستم‌ها بسیار پایین است و تأثیر قابل‌توجهی بر باتری خودرو ندارند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *